Kennisagenda 2022
De commissie voor Infrastructuur en Waterstaat werkt voortdurend aan de zelfstandige versterking van haar kennis- en informatiepositie, bijvoorbeeld door rondetafelgesprekken te houden of werkbezoeken af te leggen. In de kennisagenda legt de commissie daarnaast vast in welke thema’s zij zich het komende jaar inhoudelijk verder wil verdiepen en hoe zij dat wil doen.
De commissie heeft op 23 februari 2022 de hieronder genoemde thema’s voor haar kennisagenda voor 2022 vastgesteld. Alle thema’s van de kennisagenda 2021 krijgen een vervolg. Per onderwerp bekijkt de commissie welke vorm het meest geschikt is om haar kennis te vergroten. Bijvoorbeeld: rondetafelgesprekken met deskundigen, een literatuurstudie of aanvullend onderzoek. Naast de genoemde thema’s maken de zogenaamde grote projecten, de begrotingen en jaarverslagen en de EU-prioriteiten onderdeel uit van de jaarplanning.
Integraal bereikbaarheidsbeleid
Op basis van haar kennisactiviteiten in 2020 en 2021 heeft de commissie de minister eind 2021 verzocht om beter en structureler te worden betrokken bij de brede afweging tussen bereikbaarheids- en mobiliteitsopgaven. De focus bij dit onderwerp ligt op de vraag hoe dit het best kan worden vormgegeven.
Verduurzaming luchtvaart
De commissie is geïnteresseerd in de perspectieven voor verduurzaming van de luchtvaart langs verschillende wegen, zoals synthetische brandstoffen, zuiniger motoren en operationele procedures. Daarnaast kijkt de commissie naar het beleid om verduurzaming te bevorderen. Voor dit thema hebben de opstellers van een wetenschappelijke factsheet uit 2018 over de toekomst van de verduurzaming van de luchtvaart op verzoek van de commissie een actualisatie aangeleverd. Inmiddels is hierop ook een ‘second opinion’ uitgebracht.
Instandhouding infrastructuur, inclusief circulaire toepassingen
De commissie wil meer inzicht verkrijgen in de instandhoudingsopgave voor de infrastructuur en wat er naast meer middelen kan helpen om het onderhoud en de vervanging van infrastructuur in Nederland (beter) op orde te krijgen. Hoe is het gesteld met de werking, bestedingen en effectiviteit van uitvoeringsorganisaties, met name Rijkswaterstaat? Hoe wordt beleid op infrastructuur vanuit het ministerie omgezet naar een effectieve aanpak? Hoe kan worden gestimuleerd dat de instandhoudingsopgave zoveel mogelijk wordt uitgevoerd met circulaire grondstoffen en materialen?
Luchtkwaliteit
De commissie wil meer inzicht in de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging en in de effectiviteit van de maatregelen om de luchtkwaliteit in Nederland te verbeteren. Hierbij willen de leden aandacht voor alle aspecten van luchtkwaliteit; onder andere voor de invloed van de industrie, mobiliteit en huishoudens op de luchtkwaliteit.
Circulaire economie
Bij een circulaire economie dient het gebruik van nieuwe grondstoffen tot een minimum te worden beperkt. Hergebruik wordt soms als ingewikkelder beschouwd dan recycling. De commissie zou graag meer kennis vergaren hoe het mogelijk is om hergebruik te verbeteren en ook op andere manieren activiteiten hoger op de zogenaamde R-ladder te stimuleren. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de vraag het recht op reparatie kan worden verbeterd. Tenslotte wil de commissie zich verdiepen in de financiële instrumenten op dit terrein.
Betalen naar gebruik
Voor dit thema, dat in de volksmond ook wel ‘rekeningrijden’ wordt genoemd, wil de commissie een parlementaire verkenning inzetten. Met dit nieuwe instrument, dat voortkomt uit het rapport van de Werkgroep versterking functies Tweede Kamer uit december 2021, wil de commissie zich goed voorbereiden op toekomstige voorstellen van het kabinet en de handelingsperspectieven van de Kamer.
EU-regelgeving Internationaal spoorvervoer
De commissie wil in kaart brengen wat er binnen de EU-regelgeving moet gebeuren om internationaal spoorvervoer een goed alternatief te laten zijn voor het vliegtuig op de korte (reis)afstanden. Het gemakkelijk kunnen aanschaffen van tickets is een aspect hiervan. Het EU-actieplan ter bevordering van het grensoverschrijdend en langeafstandspassagiersvervoer per spoor en de EU-verordening trans-Europese transportnetwerken (TEN-T) zijn in 2021 prioritair verklaard.
Verduurzaming scheepvaart
Op verzoek van de commissie is in 2017 een wetenschappelijke factsheet ‘Verduurzaming Scheepvaart’ opgesteld. Om de ontwikkelingen van de afgelopen vijf jaar in beeld te krijgen heeft de commissie behoefte aan een actualisatie van de factsheet. Daarbij wordt ook inzicht gevraagd in de Europese en internationale dimensie.
VTH-stelsel
De afgelopen jaren zijn er verschillende rapporten geschreven over het functioneren van het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH-stelsel). Conclusie is dat er verandering noodzakelijk is om efficiënte en effectieve milieuhandhaving te garanderen. De commissie wil graag meer informatie over het VTH-stelsel. Hoe beoordelen de bevoegde gezagen het huidige systeem en wat is er nodig om snel verbeteringen door te voeren?
Begrotingen en jaarverslagen
Belangrijke taken van de Kamer zijn het behandelen en goedkeuren van de begrotingen en, achteraf, het behandelen van de verantwoording over de uitvoering. De commissie heeft het Kamerlid Daniel Koerhuis (VVD) benoemd tot rapporteur Begrotingen en jaarverslagen. De taak van de rapporteur is om de kwaliteit van de begroting en de jaarverslagen namens de commissie te beoordelen en eventueel verandervoorstellen te doen.
Grote projecten
Langdurige en complexe projecten kunnen door de Kamer worden aangewezen als groot project. De commissie wordt dan intensiever geïnformeerd over de gang van zaken rond zulke projecten. Voor 2022 zijn dat de volgende projecten:
- Tweede hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP 2)
- European Rail Traffic Management System (ERTMS)
- Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) (rapporteur Van Ginneken, D66)
- Hogesnelheidslijn-Zuid (HSL-Zuid) (afgerond)
Europa
Veel onderwerpen op het vlak van Infrastructuur en Waterstaat zijn een uitwerking van, of hebben een relatie met Europese regels. De commissie heeft voor 2022 onderstaande onderwerpen als prioriteit aangemerkt. Een overzicht van alle prioriteiten staat hier (link naar Europese prioriteiten | Tweede Kamer der Staten-Generaal).
- Beleidsinitiatief duurzame producten
- Herziening trans-Europees Vervoersnetwerk (TEN-T)
- Herziening EU-richtlijn luchtkwaliteit
- CO2 emissienormen voor nieuwe zware bedrijfsvoertuigen
- Initiatief inzake het recht op reparatie
De volgende EU-voorstellen zijn in 2021 prioritair verklaard, maar lopen nog door in 2022:
- Infrastructuur alternatieve brandstoffen
- CO2 emissienormen personenauto’s en lichte bedrijfsvoertuigen
- EU Spoorlijninitiatief 2021
- Hernieuwbare en koolstofarme brandstoffen in de scheepvaart
- Waarborg gelijk speelveld duurzaam luchtvervoer